تأثیر باد در طراحی ساختمان

یکی از مهم ‌ترین مقوله ‌های تأثیرگذار در معماری ساختمان ‌ها، باد است. به‌ طورکلی شرایط اقلیمی در معماری نیازمند مطالعات و پژوهش ‌های جامعی است که روز به ‌روز با پیشرفت فناوری، پنجره ‌های جدیدی به روی این حوزه باز می‌ شود. باد به ‌عنوان یک منبع انرژی مهم در بسیاری از مسائل شهرسازی و ساختمان‌ سازی زیر نظر گرفته می‌ شود و برای استفاده بهینه از آن و جلوگیری از آسیب‌ های احتمالی آن نظریه‌ هایی داده‌ شده است. ممکن است در سازه‌ های ساختمان ‌ها با عنوان بادگیر آشنا شده باشید. این مسئله نشانگر این است که افراد از گذشته به تأثیر باد در طراحی ساختمان اهمیت داده و علاوه بر استفاده از انرژی باد، در جلوگیری از خطرات احتمالی آن نیز کارهایی انجام داده‌ اند.

تعریف باد

باد از تغییر فشار اتمسفر به وجود می ‌آید. علت ایجاد باد، حرکت هوا از یک منطقه پر فشار به منطقه کم ‌فشار است که این تغییر فشار به دلیل گرم شدن غیر یکنواخت زمین بر اثر تابش خورشید می ‌باشد. همان‌ طور که می‌ دانید آشفتگی زیاد باد در ارتفاعات پایین می ‌تواند نگران ‌کننده باشد. عوامل زیادی از قبیل جنگل و ساختمان ‌ها، در جریان هوا تأثیر می ‌گذارد و باعث هدایت، انحراف، فشرده شدن آن و در حالت کلی باعث تغییر در سرعت و الگوی آن می ‌شوند. بنابراین ابعاد و شکل ناهمواری ‌ها در ایجاد مناطقی با بادهای شدید نقش به‌ سزایی دارند. البته مناطق بادگیری نیز وجود دارد که همگی در نوع خود بسیار اهمیت دارند. تأثیر باد در طراحی ساختمان نیز همواره مورد توجه مهندسین ساختمان است.

انواع باد در معماری

مناطق قطبی و نیمه استوایی از مناطق پر فشار و ثابت هستند و مناطق با عرض جغرافیایی بالا به ‌عنوان کم ‌فشار شناخته ‌شده ‌اند. کم ‌فشار و پر فشار بودن مناطق سبب ایجاد باد می ‌شوند که در ادامه با انواع بادها در معماری آشنا می ‌شویم. مهندسین با شناخت انواع باد توانسته ‌اند تأثیر باد در طراحی ساختمان را بهتر بشناسند.

بادهای تجاری

مرکز این بادها که دارای هوای پر فشار هستند مناطق استوایی است. جهت حرکت این بادها در نیم ‌کره شمالی به سمت جنوب غربی است. همچنین این بادها در نیم ‌کره جنوبی به سمت شمال غربی حرکت می‌ کنند. این دو جهت، اغلب ثابت هستند و مناطقی که این نوع بادها از آن ‌ها عبور می‌ کنند دما و رطوبت را تعیین می ‌کنند.

بادهای غربی

مناطق نیمه استوایی به‌ عنوان مرکز این بادها شناخته ‌شده‌ اند که به سمت مناطق کم ‌فشار اقیانوس منجمد شمالی حرکت می ‌کنند. این بادها و بادهای قطبی که با آن نیز آشنا خواهید شد در طول منطقه قطبی به همدیگر نزدیک می ‌شوند و به دلیل داشتن اختلاف درجه حرارت زیاد این دو توده، جبهه ‌های طوفانی ایجاد می ‌شود. در تابستان جهت و سرعت حرکت این بادها تقریباً ثابت باقی می ‌ماند اما در زمستان تغییرات زیادی در این عوامل به وجود می ‌آید.

بادهای قطبی

توده‌ های هوای سرد از مناطق پرفشار قطبی و اقیانوس منجمد شمالی پراکنده می ‌شوند و بادهای قطبی را می ‌سازند. در نیم‌ کره جنوبی این بادها به سمت شمال غربی و در نیم ‌کره شمالی به سمت جنوب غربی حرکت می ‌کنند.